ОҚУ САУАТТЫЛЫҒЫ – ИНТЕЛЕКТУАЛДЫ ТҰЛҒАНЫ ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫҢ МАҢЫЗДЫ АЛҒЫ ШАРТЫ

Abstract

Аңдатпа. Мақаладада РІSА және TIMSS зерттеулеріне сүйене отырып, Қазақстандағы орта білім беру жүйесіндегі функционалдық сауаттылықтың даму деңгейіне талдау жасалған. Функционалдық сауаттылық ұғымын ашып, оның түрлеріне тоқталған. Функционалдық сауаттылықпен байланысты құзыреттерайтылып, функционалдық оқу ұғымының ерекшелігін көрсеткен. Функционалдық оқу дағдыларын өз бойына қалыптастырған оқушыға тән сипаттар жинақталып берілген. Функционалдық оқу дағдыларының оқу сауаттылығына әсері талданған. Сауаттылықты қалыптастырудың әлемдік тәжірибелерін тілге тиек ете отырып, Қазақстан орта білім беру жүйесіндегі оқу сауаттылығын қалыптастыруың өзекті мәселелері атап көрсетілген. Қазақ тілін екінші тіл ретінде оқитын мектептерде мемлекеттіктілді үйрету сапасын көтерудің басты шарты оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру деп танылған. Оны бірнеше ұстанымға негіздеп, нақты тұжырымдар ұсынылған. 
Түйін сөздер: функционалдық сауаттылық, білім, қазақ тілін оқыту. *** Аннотация. В статье, опираясь на исследования PISA и TIMSS, сделан анализ на уровень развития функциональной грамотности в системе среднего образования в Республики Казахстан. Раскрыто понятие функциональной грамотности, останавливается на её разновидностях. Рассказывает о компетенции, связанной с читательской грамотностью, раскрывая её особенности. Систематизированно передает описание обучаещегося. Проанализировано влияние функционального чтения на читательскую грамотность. Опираясь на мировой опыт, ясно говорится о проблемах развития функциональной грамотности в системе образования Казахстана. Формирование функциональной грамотности является главным условием повышения качества преподавания государственного языка в школах, где казахский язык изучается как второй язык. Рекомендовано конкретные заключения, основанные на нескольких позициях. Ключевые слова: функциональная грамотность, образование, преподавание казахского языка. *** Abstract. In this article the pupil analyses the level of development of functional literacy in the secondary education system according the research of PISA and TIMSS in the Republic of Kazakhstan. The concept of functional literacy is revealed and its varieties are considered. She searched the theme deeply and written the varieties of the functional literacy. She describes it as real competent student. She also analyzes the influence of functional reading on reader literacy. According on the world experience, it is clearly stated about the problems of developing functional literacy in the education system of Kazakhstan. The formation of functional literacy is the main condition for improving the quality of teaching the state language in schools where the Kazakh language is studied as a second language. Specific conclusions based on several positions are recommended. Keywords: functional literacy, education, Kazakh language teaching